Op deze pagina vertellen wij u graag meer over de bijzondere locatie waarin in ons kantoor is gevestigd: een groot lokaal in de voormalige Derde Ambachtsschool in Scheveningen. Wij hebben voor deze locatie gekozen vanwege de ligging in het centrum van Scheveningen, de monumentale status van het pand en natuurlijk het licht en de ruimte; kenmerkend voor de bouwwerken van architect Jan Duiker. Duiker was een belangrijk vertegenwoordiger van de stroming het Nieuwe Bouwen en heeft ook de bekende Nirwana-flat in Den Haag ontworpen. Dit gebouw wordt aangemerkt als de eerste flat in Nederland, en staat in de Top 100 van rijksmonumenten.
De Derde Ambachtsschool is tegenwoordig eigendom van Vereniging Hendrick de Keyser, die zich tot doel stelt architectonisch of historisch belangrijke gebouwen en hun interieur te behouden. Meer informatie over de collectie historische panden van Hendrick de Keyser is te vinden op de website van de vereniging. Voor meer informatie over de Derde Ambachtsschool en de architect Duiker kan onder andere worden verwezen naar de website Monumentenzorg Den Haag. Op die website is ook het boek “Duiker in Den Haag” (1999) van Rainer Bullhorst, Kees van Harmelen en Ida Jager te downloaden. Hieronder leest u een korte beschrijving van de architect en de geschiedenis van de Derde ambachtsschool, gebaseerd op deze bronnen. Onderaan de pagina staan diverse foto’s.
Jan Duiker & zijn bouwstijl
De stroming de Nieuwe Zakelijkheid ontstond begin 20e eeuw uit het ideaal dat door gebruik te maken van moderne ontwikkelingen, een gelijkwaardige, gezonde en transparante samenleving voor iedereen kon worden gecreëerd. Vertaling van deze idealen in architectuur heeft geleid tot het “Nieuwe Bouwen”, waarbij architecten streefden naar de verbetering van de woning (de functionaliteit) en verhoging van het woongenot.
In dit idealistische streven naar geïntegreerde sociale, technische en culturele vooruitgang speelde de Hagenaar Jan Duiker een belangrijke rol. Zijn gebouwen, zoals de Derde Ambachtsschool, Nirwana en Zonnestraal, spelen op dit gedachtegoed in. Ze worden gekenmerkt door helderheid en transparantie, door lichtheid, minimaal materiaalgebruik, scheiding van functies en de meest optimale vorm voor de gevraagde specifieke functie. Gedurende vijftien jaar, van ongeveer 1920 tot 1935, het jaar van zijn vroegtijdige dood, behoort het werk van Duiker, naar het oordeel van velen, tot het beste wat in de Nederlandse architectuur tot stand kwam.
De Derde Ambachtsshool
Vereniging “de ambachtsschool te ‘s Gravenhage” had in 1919 door het groeiend aantal leerlingen behoefte aan een extra schoolgebouw. De vereniging had al twee ambachtscholen, dus vandaar het inititief voor “De Derde Ambachtsschool”. Uiteindelijk heeft het twaalf jaar en drie ontwerpen geduurd voordat de school er daadwerkelijk stond.
De voornaamste redenen dat het zo lang geduurd heeft waren bezuinigingen bij de rijksoverheid en onenigheid over de eigendom van een deel van de benodigde grond. Toen een (andere) definitieve locatie werd gevonden voor de school, moest het laatste ontwerp alsnog worden aangepast. Als gevolg van de crisis moest er meer dan 90.000 gulden op de bouw worden bezuinigd terwijl de eisen voor het gebouw dezelfde bleven. Duiker heeft toen het oude ontwerp aangepast aan het nieuwe terrein en budget (zie schets 2). En zo is na een lang voortraject toch nog de bouw van De Derde Ambachtsschool gestart.
Voor een beschrijving van het uiteindelijke resultaat citeren we uit het boek ‘Duiker in Den Haag’: “De bezuinigingen hebben niet geleid tot een kil en berekend gebouw. In tegendeel, zowel binnen als buiten is een spel gespeeld met volumes en lichtopeningen. Zo ontstonden aangename heldere ruimten met haast sculpturale kwaliteiten en een schitterende lichtinval.” Nu, bijna 100 jaar verder, kunnen wij ervaren dat dit nog steeds het geval is, en dat de voormalige school een prettige en inspirerende werkplek biedt.
Schets 1: eerste ontwerp J. Duiker (uit: Rainer Bullhorst e.a., “Duiker in Den Haag”, 1999)
Schets 2: aangepast ontwerp J. Duiker (uit: Rainer Bullhorst e.a., “Duiker in Den Haag”, 1999)
